System kaucyjny - podstawowa wiedza dla konsumenta
- ityrka
- 6 paź
- 3 minut(y) czytania
Od 1 października 2025 roku w Polsce zaczął obowiązywać system kaucyjny, który ma ułatwić odzysk opakowań po napojach i ograniczyć ilość odpadów trafiających do środowiska. Co to właściwie znaczy dla przeciętnego konsumenta? I jak z tego korzystać, żeby nie tracić, tylko zyskać? Poniżej znajdziesz podstawowe informacje, które warto znać, aby mądrze korzystać z tego rozwiązania.
Co to jest system kaucyjny?
System kaucyjny to prosty mechanizm, który zachęca do zwrotu pustych butelek i puszek.
Działa tak: kupując napój w butelce lub puszce objętej systemem, płacisz dodatkowo kaucję – 50 groszy. Kiedy oddasz puste opakowanie do sklepu lub automatu zwrotnego, odzyskujesz tę kwotę.
W skrócie: oddajesz – zarabiasz, wyrzucasz – tracisz.
Ile wynosi kaucja i jakie obejmuje opakowania?
Kaucję będzie można odebrać przy zwrocie opakowania. Co ważne, będzie można ją odzyskać wyłącznie za opakowania oznakowane logo systemu kaucyjnego w kwocie:
za butelki PET o pojemności do 3 litrów – 50 groszy;
za puszki metalowe o pojemności do 1 litra – 50 groszy;
za butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra – 1 zł.
Nie trzeba mieć paragonu – liczy się samo opakowanie, o ile jest niezgniecione, czyste i z etykietą. Oznacza to, że każdy konsument mający opakowanie objęte systemem kaucyjnym może je oddać w dowolnym punkcie zbiórki bez okazania dowodu zakupu.
Gdzie można oddać butelki i puszki?
Każdy sklep o powierzchni powyżej 200 m² będzie miał obowiązek przyjmować opakowania i zwracać kaucję. Mniejsze sklepy będą mogły przyjmować je dobrowolnie – ale wiele z nich też to zrobi, żeby nie tracić klientów.
Zwracać opakowania będzie można:
w sklepie przy kasie (ręcznie),
w automatach kaucyjnych (butelkomatach), które same rozpoznają i sortują opakowania.
Zbiórka manualna polega na przyjmowaniu opakowań przez pracownika sklepu. Ma on obowiązek zarejestrować opakowanie za pomocą czytnika lub skanera w punkcie kasowym, a następnie umieścić w odpowiednim pojemniku lub worku odbieranym później przez operatora.
Natomiast automatyczna zbiórka odbywa się za pomocą butelkomatów. Dzięki nim zwroty pojemników po napojach są szybsze i bardziej wydajne dla sprzedawcy detalicznego i konsumenta. Klient umieszcza zużyte butelki i puszki w butelkomacie, a on samodzielnie skanuje opakowania, sortuje je i dokonuje zwrotu kaucji. Ta najczęściej odbywa się w formie kuponu do zrealizowania w kasie sklepu – Wszystko, co musi zrobić konsument, to:
włożyć opróżnione pojemniki do automatu, nacisnąć przycisk potwierdzający, że włożył już wszystkie pojemniki, a następnie automat wydrukuje paragon z obliczoną wartością zwrotu. W praktyce oznacza to, że w trakcie całego procesu mamy możliwość śledzenia liczby oraz rodzaju pojemników.
Czy można zwrócić butelkę w innym sklepie niż została kupiona?
Tak, można zwrócić butelkę w dowolnym punkcie zbiórki opakowań. Może to być inny sklep lub dowolny automat. Nie potrzebujesz paragonu. Opakowanie musi posiadać symbol kaucji, kwotę kaucji oraz nie może być zgniecione.
Co zyskamy jako konsumenci?
Poza zwrotem pieniędzy – realny wpływ na środowisko.
System kaucyjny to sposób, by każdy z nas mógł bez wysiłku działać bardziej ekologicznie.
A jeśli przy okazji część pieniędzy wróci do portfela – tym lepiej.
System kaucyjny to nowy nawyk, który szybko stanie się codziennością – tak jak dziś segregacja śmieci. Na początku może się wydawać skomplikowany, ale w praktyce działa prosto: oddaj – odzyskaj – zadbaj o planetę.
System kaucyjny to konieczność wynikająca z unijnych przepisów i realny krok w stronę gospodarki o obiegu zamkniętym. Dzięki niemu:
mniej odpadów trafi na wysypiska i do lasów,
więcej surowców wróci do recyklingu,
opakowania PET będą mogły być przetwarzane nawet wielokrotnie.
Czystsze środowisko = mniej kosztów dla gmin i większa świadomość ekologiczna wśród ludzi.
Na co szczególnie zwrócić uwagę?
Butelki i puszki bez kaucji (czyli spoza systemu) nadal trafiają do żółtego pojemnika,
Kaucja jest zawsze doliczana do ceny – widać ją na paragonie,
Nie trzeba zbierać paragonów – system działa na zaufanie i oznaczenia opakowań,
Warto przechowywać butelki i puszki niezgniecione, by automat mógł je poprawnie rozpoznać.
System kaucyjny to dopiero początek większej zmiany w kierunku odpowiedzialnego gospodarowania odpadami. Jeśli Twoja firma, instytucja lub organizacja chce działać zgodnie z nowymi przepisami, poprawić wyniki recyklingu lub wdrożyć ekologiczne rozwiązania – warto postawić na współpracę ze specjalistami z zakresu ochrony środowiska.
Zapraszamy serdecznie do kontaktu.
Komentarze